امروز: ۱۴۰۳/۱/۳۱

مرگ محمود جم سناتور و نخست وزیر دوران پهلوی

  • تقویم : شمسی
  • تاریخ رویداد : 1348/5/19

محمود جم ملقب به مدیرالملک در سال 1258 شمسی در تبریز به دنیا آمد. وی پس از طی تحصیلات، در 22 سالگی به دربار محمدعلی میرزا ولیعهد وارد شد و پس از استبداد صغیر، منشی ایران در سفارت فرانسه گردید. محمود جم در جریان کودتای سوم اسفند 1299، آمادگی خود را برای همکاری با کودتاچیان و به ویژه رضاخان میرپنج اعلام نمود و با توجه به در اختیار داشتن مقام خزانه داری کل کشور، تهیه پول برای کودتا کوشید. وی پس از کودتا، چندین بار در پست‌های گوناگون مشغول به کار شد تا اینکه در آذرماه 1314 و پس از برکناری ذکاءالملک فروغی، مأمور تشکیل هیئت وزیران گردید.

محمود جم از آن پس به مدت چهار سال نخست وزیر و دو سال وزیر دربار بود و به هنگام تبعید رضا پهلوی، در خدمت رضاخان آخرین تلاش خود را به عمل آورد. از آن پس، کارهای دیگر نیز به او رجوع شد و در نهایت به عنوان سناتور انتصابی به مجلس رفت. محمود جم کسی بود که از روز اول کودتای 1299 تا روزی که رضاخان از ایران خارج شد، از همکاران نزدیک او به شمار می‌رفت. او به سلسله پهلوی بسیار نزدیک بود و پنجاه سال تمام در رأس مقام‌های مهم و حساس سیاسی قرار داشت. ده بار وزارت، دو بار استانداری، دو بار مسئول سفارت، چهار بار سناتور مجلس، یک بار معاون نخست وزیر و یک بار نخست وزیری، از جمله پست‌های حساس محمود جم، طی نیم قرن فعالیت‌های سیاسی او محسوب می‌گردد.

او از لحاظ سیاسی، فردی محافظه کار، بازیگر و زیرک بود و هیچ گاه دست به عملی نزد که خصومت یا حتی مخالفت شدید گروه‌های سیاسی را علیه خود برانگیزد. وی با سفارت انگلیس نیز روابط بسیار حسنه‌ای داشت. سرانجام محمود جم این مهره سرسپرده پهلوی پس از سال‌ها خدمت به این رژیم، در 19 مرداد 1348 در 90 سالگی درگذشت.

ساعت و تقویم روز ایران