با اکتشاف نفت، عملیات کشف، استخراج، توزیع و فروش این ماده مهم، در دست کمپانی‌های بزرگ غربی قرار گرفت و آنان بهای نفت را به میل خود تعیین کرده، منافع و مصالح تولیدکنندگان را نادیده می‌گرفتند. تا این که در اواسط تابستان 1339 شمسی، خریداران نفت، قیمت این ماده را کاهش دادند. یک ماه پس از این کاهش یک جانبه، نمایندگان پنج کشور صادرکننده نفت شامل: ایران، عراق، عربستان، کویت و ونزوئلا در بغداد گرد هم آمدند و برای حفظ منافع خود در برابر اقدامات خودسرانه شرکت‌های نفتی، سازمانی به نام «سازمان کشورهای صادرکننده نفت» موسوم به اوپک، به وجود آوردند.
هماهنگی و یکنواخت ساختن سیاست کشورهای عضو و تعیین بهترین روش به منظور حفظ منافع کشورهای مزبور، تثبیت قیمت نفت خام در بازارهای جهانی با ایجاد راه‌ها و وسایل لازم و جلوگیری از تغییرات غیرمعقول و زیان آور قیمت‌ها و اداره سازمان بر اساس تساوی کشورهای عضو و... از جمله اهداف تأسیس اوپک عنوان گردید. این سازمان در ابتدا در برابر شرکت‌های جهانی نفتی کاری از پیش نمی‌برد ولی با پیوستن تدریجی کشورهای صادرکننده دیگر نفت از قبیل الجزایر، لیبی، نیجریه، قطر، امارات متحده عربی، اندونزی، اکوادور و گابن به اوپک، این سازمان به تدریج قدرت بیشتری یافت و ابتکار عمل را در دهه 1350 شمسی از دست کمپانی‌های غربی گرفت.