امروز: ۱۴۰۳/۲/۴

مرگ ژان باتیست لامارک زیست شناس معروف فرانسوی

  • تقویم : میلادی
  • تاریخ رویداد : 1829/12/18

ژان باتیسْتْ آنتوان لامارْکْ، طبیعی‌دان معروف فرانسوی در 1 اوت 1744 میلادی در خانواده‌ای اشرافی در فرانسه به دنیا آمد. وی در ابتدا به تحصیل علوم دینی در کلیسا پرداخت ولی پس از چندی وارد نظام شد و سپس به تحصیل در رشته پزشکی روی آورد. لامارک در این زمان، به شیمی، هواشناسی و به ویژه گیاه‌شناسی علاقه‌مند شد و در 34 سالگی کتابی درباره گیاهان نگاشت. وی در این کتاب، گیاهان را طبقه‌بندی نمود که این کار، وسیله ساده‌ای برای تشخیص هویت گیاهان را فراهم ساخت. لامارک به جهت تألیف این کتاب، وارد آکادمی علوم فرانسه شد و از آن پس، تحقیقات گیاه‌شناسی و جانورشناسی را دنبال کرد. وی در سال‌های بعد به عنوان یک گیاه شناس به کشورهای اروپایی مسافرت نمود و در بازگشت، کتاب‌های فرهنگ گیاه‌شناسی و... را نوشت.

لامارک در باب جانورشناسی نیز اصطلاح بی‌مهرگان را برای حشرات و کرم‌ها وضع کرد و تحقیق مفصّلی درباره بی‌مهرگان زنده و فسیل به انجام رساند. تاکید لامارک درباره تکامل موجودات زنده، بر دو اصل تأثیر محیط و وراثتِ صفاتِ اکتسابی بنا شده است. از این میان، نظریه وراثت صفات اکتسابی، موجب اختلاف و نزاع فراوان میان دانشمندان علوم طبیعی گردیده است. و طرفداران این نظریه، به لامارْکیسْمْ معروف شدند. اختلاف عمده چارلْزْ داروین طبیعی‌دان شهیر انگلیسی و لامارک در این است که لامارکْ تأثیرات خارجی و محیط را عامل عمده تأثیر بر انسان می‌داند ولی داروین به عامل درونی یا اصل انتخاب طبیعی معتقد است. دو اثر بزرگ لامارک به نام‌های فلسفه جانورشناسی و تاریخ جانوران بی‌مهره، مبنای فریضه تکامل تدریجی و تاریخی طبیعت زنده به شمار می‌آیند. ژان لامارک سرانجام در 18 دسامبر 1829 میلادی در 85 سالگی درگذشت.

ساعت و تقویم روز ایران