طاهریان اولین سلسله‌ی حکومتی در ایران پس از اسلام هستند که در اوایل قرن سوم هجری در خراسان قدرت یافتند. تشکیل دولت طاهری در خراسان ناشی از ضعف و گرفتاری عمومی خلفای عباسی در این زمان بود. با آن که خلفای عباسی از طاهریان حمایت می‌کردند ولی یعقوب لیث تنها با پشتوانه‌ی شمشیرزنان سیستانی بر طاهریان پیروز شد و خلیفه را مجبور به تأیید خود نمود. این تأیید ناشی از پیروزی‌های پی درپی یعقوب لیث صفاری در شرق ایران بود. همچنین پس از فتح کابل توسط یعقوب و ارسال غنایم بسیار برای خلیفه‌ی عباسی، از جانب خلیفه، حکومت بلخ و طَخارستان به وی واگذار شد. با این قدرت گیری یعقوب، او در شوال 259 قمری، نیشابور، پایتخت حکومت طاهریان را فتح کرد و به حکومت پنجاه ساله ایشان بر ایران خاتمه داد.