زینب در لغت به معنای درخت نیکو منظر آمده و گاهی به معنای زینت پدر می‌باشد. حضرت علی ع دو یا سه دختر به نام زینب داشته و دختر بزرگ آن حضرت، زینب کبری است و اوست که در واقعه عاشورای سال 61 هجری به همراه امام حسين (ع) بوده است. حضرت زينب (س) از زنان فاضله، عالمه و شجاع تاریخ است و فضایل آن بانو و جلالت شأنش بسیار والاست. آن حضرت، همسر پسرعمویش عبدالله بن جعفر بن ابی طالب بود و پنج فرزند داشت. حضرت زینب به هنگام عزیمت امام حسين (ع) به عراق، برادر را همراهی کرد و در واقعه کربلا دو پسر آن بانو به نام‌های محمد و عَون به شهادت رسیدند.
ایشان از سوی حضرت امام حسين (ع) سرپرستی اهل بیت آن حضرت و حفظ و نگهداری مقام ولایت کبری، امام سجاد (ع)، را در هنگام بیماری برعهده داشت. شیرزن کربلا با روحیه‌ای قوی و شهامت زاید الوصف خود توانست آن امانت بزرگ را در آن شرایط سخت و سنگین اسارت به درستی و شایستگی به منزل رساند. خطبه‌های مردانه و رسواکننده حضرت زينب (س) در مجلس ستم عُبیداللّه بن زیاد در کوفه و یزید بن معاویه در شام که کاخ ظلم و جور فرعون زمان را به لرزه در آورد، شهره تاریخ است.